Kontakt Lens Kullanım Amaçları

Kontakt Lens Kullanım Amaçları

Kontakt Lens Kullanım Amaçları



Kırma kusurlarının düzeltilmesi: Gözlük kullanımına, lazer ve cerrahi işlemlere alternatif olarak kontakt lens kullanılmaktadır, en sık kullanım amacı budur. Miyopi (Gözün kırma gücünün gerekenden fazla olması durumu ile ortaya çıkan uzak mesafeyi net görememe kusurudur), hipermetropi (Gözün kırma gücünün gerekenden az olması durumunda ortaya çıkan yakını net görememe kusurudur), astigmatizma (Kornea çaplarının eşit olmaması durumunda ışığın farklı kuvvetlerde kırılması ile retinada çift görüntü oluşması, bulanık görme kusuru), presbiyopi (yaşa bağlı olarak yakını görme gücünün kaybedilmesi). Kırma kusurlarının düzeltilmesinde en yaygın kullanılan yöntem gözlüklerdir. Gözlükler burun kemeri üzerinde taşındığı için camlar gözden 8-16 mm önde dururlar. Kontakt lensler ise, gözlükten farklı olarak  kişinin kırma kusurunu göz yüzeyinde düzeltirler. Dolayısıyla kontakt lensin göze uygunluğunu belirleyen çap, eğrilik yarıçapı gibi birtakım önemli özellikleri vardır. Bu parametreler göz önüne alınarak göze uygulanan doğru lens kişiye gözlüğe kıyasla birden fazla görsel avantaj sağlayabilir. Öncelikle gözlük camı ve çerçevenin sınırlayıcı etkisi ortadan kalkar. Kişinin görme alanı genişler. Ayrıca yüksek numaralarda gözlük camlarının ağırlığı ve kalınlığı gbi sorunlar da ortadan kalkmış olur. Böylelikle hem kalın camların ardında kişinin gözlerinin farklı (olduğundan büyük veya küçük) görünmesi hem de kalın camların yarattığı; bakılan cisimde boyut farkı (olduğundan küçük ya da büyük görünme), köşelerde distorsiyon gibi görüntü kalitesini bozan sorunlar da çözülmüş olur.


Sadece bir gözünde kırma kusuru olup diğer gözün normal olması veya bir gözün kırma kusurunun diğerinden çok farklı olması gibi, gözlük kullanımının çk zor olduğu durumlarda da kontakt lensler gözlüğe göre optik üstünlük taşır. Presbiyopi (yaşlı göz), 40 yaşından sonra ortaya çıkan ve yaşa bağlı olarak gelişen yakını görememe kusurudur. İlerleyen yaşla birliktegöz merceğinin sertleşip, elastikiyetini kaybetmesi sonucunda yakındaki cisimlerden gelen ışınların gözdeki ağ tabaka üzerine odaklanamaması yakın ve ara mesafede bulanık görüşe neden olur. Günümüzde kontakt lensler presbiyopinin düzeltilmesinde gözlüklere iyi bir seçenek oluşturmaktadır. Presbiyopiyi düzelten lensler “bifokal” veya “multifokal” kontakt lensler olarak adlandırılır:
Bu lenslerde, lensin kırıcılık gücü (derecesi) merkezinden başlayarak kademeli olarak değişir ve yakından uzağa doğru doğal ve yumuşak bir geçiş sağlanır. Bu lenslerin en önemli avantajlarından biri net bir uzak ve yakın görüş dışında 40-120 cm arasındaki ara mesafeler için de üstün bir görüş kalitesi sunmalarıdır. Bu durum özellikle bilgisayar kullanan kişiler için önemli bir avantajdır. Çünkü yakın okuma için ayarlanmış yakın gözlükleri bilgisayar kullanma mesafesinde rahat bir görüş sağlamaz ve ayrı bir ara mesafe gözlüğü kullanmaya gereksinim duyulur. Çok odaklı gözlük camlarında da ara mesafeyi odaklayan geçiş bölgesinin dar olması, yakın bölgenin camın alt kısmında yer alması bazı kişilerde kullanım ve uyum güçlüklerine neden olabilir. Multifokal kontakt lens uygulaması özellikli bir uygulamadır. Her türlü kontakt lens tipinde olduğu gibi multifokal kontakt lenslerin uygulaması ve reçetelendirmesi göz hekimi tarafından yapılmalıdır.



Kozmetik amaçlı: İris tabakası olmayan, göz yüzeyi hasar görmüş hastalarda ya da mevcut göz rengini değiştirmek isteyenlerde estetik amaçlı olarak kullanılır. Renkli kontakt lensler, kozmetik amaçla özellikle 14- 18 yaş grubunda sık kullanılan lensler olup halk arasında bilinenin tersine en az diğer lensler kadar temizlik ve bakım kurallarına uymayı gerektirmektedir.  Bu lenslerin günlük kullan-at, aylık değişim ve yıllık değişim şeklinde değiştirme aralıkları mevcuttur, 3 aylık, 6 aylık gibi bir kullanım aralığı mevcut değildir. Oksijen geçirgenlikleri diğer lenslerden daha düşük olduğundan ve ayrıca özenle uygulanması gereken bir optik cihaz değil de sadece basit bir kozmetik ürün şeklinde düşünüldüğünden üzülerek söylemek gerekir ki özellikle mikroba bağlı kornea ülserleri bu lenslerde daha fazla görülmektedir. Ergenlik çağındaki çocukların reçetesiz olarak, doktorlarının hatta anne ve babalarının bilgisi dışında temin edebiliyor olmaları en büyük riski oluşturmaktadır. Reçetesiz lens satışı kanun ile yasaklanmış olmakla beraber maalesef uygulamada kolaylıkla reçetesiz olarak optiklerden temin edilen renkli lensler yeterli eğitim verilmeyen, kontrolü yapılmayan çocukların elinde halen ciddi bir tehlike oluşturmaya devam etmektedir.




Tedavi amaçlı kontakt lens kullanımı: Göz yüzeyi hastalığında, iyileşme döneminin hızlandırılması ya da ağrının azaltılması-giderilmesi amacıyla kontakt lens kullanımı tercih edilir. Bazı göz hastalıklarında gözü kapatmak gerekebilir. Korneanın çizilmesi, steril kornea ülseri, tekrarlayıcı epitel ayrılmaları  (özellikle kazalardan sonra oluşan ve korneanın en dışındaki deri benzeri epitel tabakasının devamlı yerinden kalkması) tedavi amaçlı KL kullanımı için en önemli nedenlerdir. Bu ve benzeri hastalıklarda gözü dışarıdan bir bandaj ile kapatmak yerine direkt olarak korneanın örtüldüğü bir KL ile benzer bir kapatma etkisi sağlanabilir. Bu sayede hastanın gözü açık kaldığı için, göz görme işlevine devam edebilir. Korneanın üzeri direkt kapatıldığı için, korneanın dış tabakasının bütünlüğünün bozulduğu olgularda hasta dıştan konulan pamuktan bandaja göre daha az ağrı ile bandaj KL’ini kullanabilir.


Ortokeratoloji: Miyop ve miyop astigmatın tedavi edilmesi veya en aza indirilmesi için özel olarak tasarlanmış gaz geçirgen lenslerde, korneanın şekillendirilmesi için kullanılan lenslerdir. Klasik kontakt lens uygulanımının aksine, kornea topografisine göre, hastaya uygun olarak üretimi yapılır, gece uyku sırasında takılır, gündüz çıkarılırlar.